Melek Yatırımcı Lisansı Nasıl Alınır?
Girişimcilerin yaşadığı zorluklardan birisi girişim sermayesine kolay erişememektir. Geleneksel yatırım alanlarına kanalize edilmiş sermayenin bir kısmının yön değiştirerek girişimcilik ekosistemine ulaşmasını sağlamak için yeni politikalar geliştirilmektedir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı 2013 yılında Bireysel Katılım Sermayesi (BKS) isimli yönetmeliği yürürlüğe koyarak kişisel varlıkların girişimcilik ekosistemine sermaye olarak aktarılmasını sağlamaktadır.
Kişilerin şirketlere aktardığı nakdi sermayeye Bireysel Katılım Sermayesi (BKS), bu kişilere de Bireysel Katılım Yatırımcısı (BKY) denilmektedir. Girişimcilik ekosisteminde ise yatırımcılara BKY ifadesi yerine melek yatırımcı söylemi tercih edilmektedir.
Melek yatırımcılar için devlet desteği var mıdır?
Kişisel varlıklarını nakdi sermaye olarak şirketlere aktaran kişilere vergi teşviki sağlanmaktadır. Bir yatırımcının yıllık 1.000.000 TL’ye kadar vergi indirim hakkı bulunmaktadır.
Vergi indirim desteğinden nasıl yararlanılır?
Yıllık 1.000.000 TL’ye kadar vergi indirim desteğinden yararlanabilmek için öncelikle yatırımcıların Bireysel Katılım Yatırımcısı lisansına sahip olması gerekmektedir. Bu lisans Hazine ve Maliye Bakanlığı Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdürlüğü tarafından verilmektedir. Başvurular ise akredite melek yatırım ağları üzerinden gerçekleştirilmektedir.
Başvuru nasıl yapılır?
Lisans alma talepleri direkt bakanlığa yapılamamaktadır. Başvurular bakanlık tarafından akredite edilmiş bir melek yatırım ağı üzerinden gerçekleştirilebilmektedir. Akredite bir melek yatırım ağına üye olunduktan sonra uygun başvuru kategorisi seçilerek ilgili evrakların hazırlanıp ağ yöneticisine teslim edilmesi yeterlidir. Lisans alma işlemleri ağ yöneticisi tarafından yürütülecektir.
Başvuru kategorileri nelerdir?
Lisan almak isteyen yatırımcılar kendilerine en uygun kategoriyi belirleyerek o kategoriye uygun evrakları hazırlaması gerekmektedir.
Kategoriler;
1.Yüksek gelir sahibi
Lisans almadan önceki iki yıl için, yıllık gelir vergisi beyannamesinde yer alan gelir unsurlarının veya ücretli çalışanlar için yıllık ücretlerinin gayrisafi tutarları toplamı olarak ifade edilen yıllık gayrisafi geliri en az 200.000 TL olması,
2.Yüksek servet sahibi
Müracaat anında sahip olunan her türlü menkul ve gayrimenkul varlıklarından oluşan kişisel servetin toplam değeri en az 1.000.000 TL olması,
3.Tecrübeli yatırımcı
Banka ve finansal kuruluşlarda fon veya portföy yöneticisi olarak ya da banka ve finansal kuruluşların küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin finansmanı, proje finansmanı veya kurumsal finansman birimlerinde veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları dahil girişim sermayesi şirketlerinde müdür veya dengi bir pozisyonda ya da daha üst bir pozisyonda en az iki yıl iş tecrübesine sahip olunması,
veya
Lisans alınmadan önce son beş yıl içinde en az iki yıl, yıllık cirosu en az 25.000.000 TL olan bir işletmede genel müdür yardımcısı veya dengi bir pozisyonda ya da daha üst bir pozisyonda çalışılması,
veya
BKY ağlarının birine lisans alınmadan önce en az bir yıl süreyle üyeliği bulunan ve müracaat sırasında son mali yıldaki net satışları 5.000.000 TL’nin altında olan ve halka açık olmayan bir veya daha fazla şirkette ortak olunması,
veya
Yurt içi kuluçka merkezlerinde ya da teknoloji geliştirme merkezlerinde en az iki yıl tecrübesi bulunan ve bu merkezlerdeki başlangıç veya büyüme aşamasındaki bir veya daha fazla şirkete asgari 20.000 TL sermaye yatırım yapması gerekmektedir.
Hazırlanması gereken evraklar nelerdir?
1 — Yüksek gelir sahibi yatırımcı için evrak listesi (200.000 TL)
a) Vergi beyannamesi örneği veya;
b) İmzalı maaş bordrosu ve şirket yetkilisinin imza yetkisini gösterir sirküler
2 — Yüksek servet sahibi yatırımcı için evrak listesi (1.000.000 TL)
a) Tapu değeri veya rayiç bedel belgesi veya eksper raporu veya nakdi mevduat veya;
b) Şirketlerde ödenmiş sermaye üzerinde sahip olunan payın parasal tutarını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi, ortaklar pay defteri ve bilanço örneği
3 — Orta ve üst düzey yönetici için BKY evrak listesi
a) Üst pozisyonda çalıştığını gösteren söz konusu şirketin yetkilisi tarafından imzalanmış belge ve ilgili yıllara ait gelir tabloları, bilançosu veya ilgili yıllarda şirketin cirosunun en az 25 Milyon TL olduğunu gösteren mali müşavirce onaylanmış belge
4 — Finans sektörü için BKY evrak listesi
b) Banka ve finansal kuruluşlarda müdür veya dengi bir pozisyonda ya da daha üst bir pozisyonda en az iki yıl iş tecrübesine sahip olduğunu gösteren söz konusu şirketin ya da kuruluşun yetkilisi tarafından imzalanmış belge
5 — Kuluçka veya Teknoloji Geliştirme Merkezi çalışanları için evrak listesi
a) En az iki yıl tecrübesi olduğunu gösteren ilgili merkezin yetkilisi tarafından imzalanmış belge ile şirketlere sermaye koyulduğunu gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin, ortaklar pay defterinin ve en yakın tarihte hazırlanmış bilanço örneği.
1. Nüfus Cüzdan Fotokopisi,
2. Türkçe Özgeçmiş,
3. Başvuru Formu
4. İkametgah,
5. Ağa Üyelik Beyannamesi,
6. Adli Sicil Kaydı. (Arşiv Kayıtlı)
Sıkça Sorulan Sorular
I. Akredite melek yatırım ağları hangileridir?
Akredite melek yatırım ağlarına bir önceki yazımdan erişilebilir. Okumak için tıklayınız.
II. Vergi indirim desteğinden şirketimiz adına yararlanabilir miyiz?
Hayır. Vergi indirim desteğinden sadece kişiler yararlanabilmektedir. Kişilerin yıllık gelir vergisi beyannamesinde yer alan gelir unsurlarından indirim sağlanmaktadır.
III. Yatırım tutarı direkt ödeyeceğim vergiden mi düşürülüyor?
Hayır. Yatırım tutarı vergiden değil matrahtan düşürülüyor. Örneğin yıllık geliriniz 100.000TL olması durumunda %20 gelir vergisi bu rakam üzerinden hesaplanarak ödenir. Fakat lisanslı melek yatırımcı olarak örneğin 80.000 TL’lik bir yatırım gerçekleştirdiğiniz takdirde verginiz yeniden hesaplanacaktır. 100.000 TL — 80.000 TL = 20.000 TL gelir üzerinden %20 gelir vergisi öder hale ıgeleceksiniz. Yatırım sonrası vergi matrahınız 20.000TL olacaktır.
IV. Vergi indirim desteğinden yararlanabilmek için minimum yatırım tutarı ne kadardır?
Yapılan bir yatırımın indirimden yararlanabilmesi için emisyon primi dahil 20.000 TL’den az ve yıllık bazda 1.000.000 TL’den fazla olmaması gerekmektedir.
V. Lisans süresi ne kadar geçerlidir?
Lisans süresi beş yıl boyunca geçerlidir. Süre bitiminde yenilenmesi için başvuru yapılabilmektedir.
VI. Vergi teşviki hakkını kaybetmemek için nelere dikkat etmek gerekir?
Bir şirkete yatırım yapmadan önce akredite melek yatırım ağına başvuru yaparak vergi teşviki süreçlerinin başlatılması gerekmektedir. Başvurunun bakanlık tarafından onaylanması ve ardından yatırımın yapılması şarttır. Onay alınmadan yapılan yatırımlar için sonradan teşvik alınamamaktadır.
Önceden yatırım yaparak ortağı olunan bir şirkete yeni tur yatırım aşamasında önceden bildirseniz bile yatırım alınamaz. Teşvikin her yatırım turunda alınabilmesi için ilk yatırım turunda teşvik alınmış olmalıdır.
20.000TL’den az yapılan yatırımlar için teşvik başvurusu yapılamaz.
Biz Neler Öğrendik?
I. Başvuru aşamasında hazırlanacak evrakların tek seferde doğru gönderilmesi çok önemlidir. Evrakların ilgili kişilerce kaşe/imza yapılması atlanmamalıdır. Ağ yöneticisi tarafın evrakların kontrolü iyi yapıldıktan ve bakanlık sistemine doğru girildikten sonra onay süreci hızlanmaktadır. Ayrıca başvuru süreci sistem üzerinden sıkı takip edildiğinde birkaç ay içerisinde lisanslar alınabilmektedir.
II. Yatırımcının şartları gereği mantıklı olsa dahi yönetmeliğin dışına çıkılmamalıdır. Aynı amaca hizmet etse dahi başka evraklar göndermek zaman kaybı olmaktadır. Sadece yönetmelikte istenilen evraklar ile başvuru yapılmalıdır.
III. Ortaklar Pay Defteri kaybedilmiş ise ticaret odalarından alınacak muadil evrak kabul edilmemektedir. Ortaklar Pay Defterinin yeniden çıkartılması için mahkeme sürecinin başlatılması gerekmektedir. Bu durumda başka bir kategori seçilerek ilerleme sağlanabilir.
IV. İlk adım olarak akredite melek yatırım ağına kaydın yapılması bir avantaj sağlamaktadır. Bir yıl süreyi tamamladıktan sonra yapılan bir yatırım ile lisans alınabiliyor. Bu başvuru için evrak hazırlamak oldukça kolaydır.
V. Tapu üzerinde değeri yazmıyor ya da piyasa değeri çok yüksek ise bu durumda hizmet alarak bir eksper raporunun hazırlatılması gerekmektedir.
Bireysel Katılım Sermayesi Mevzuatı
Bireysel Katılım Sermayesi Kanun Maddeleri
